خمینی شهر (سده)

برج کبوتر خانه دستگرد

قدمت تاریخی این شهر به زمان ساسانیان می رسد. كهن دژ كه بر سرراه اصفهان قرار دارد، گویا پایتخت ساسانیان بوده است. كوه آتشگاه، منار جنبان و مسجدجامع خوزان از دیگر آثار قدیمی این ناحیه هستند. نام قدیمی این ناحیه "سده" بود كه در زمان حكومت پهلوی به همایون شهر تبدیل شد وپس از انقلاب به خمینی شهر تغییر یافت.

مکان های دیدنی و تاریخی

شهرستان خمينی شهر از جاذبه های طبيعی چون غار، رودخانه و چشمه برخورداراست. مهم ترين جاذبه تاريخی اين شهرستان نيز امامزاده سيد محمد است.

• امامزاده سيدمحمدابن زيد 
• مسجد جامع خوزان
• مسجد جامع فروشان
• چشمه  لادر
• برج کبوتر خانه دستگرد
• خان حاج ابوالحسن خان مجیر
• خانه سرتیپ حاج محمد حسین خان امینی سده ای

 صنايع و معادن

از صنايع و معادن خميني شهر اطلاعات مستندي در دست نيست.

 کشاورزی و دام داری

آب كشاورزی از كاريز، چاه و زاينده رود تامين شده و گندم، جو، تنباكو، تره بار، گلابی، بادام، سيب، گيلاس و آلبالو از جمله فرآورده های كشاورزی خمينی شهر شمرده می شود. از آن جا كه در پيرامون اين شهر، پوشش گياهی برای چرای دام موجود است، مردم به پرورش گاو، گوسفند و بز و هم چنين پرورش طيور نيز می پردازند.

 مشخصات جغرافيايي

خمينی شهر مركز شهرستان خمينی شهر، با پهنه ای حدود 2 هزار و 776 هكتار در باختر اصفهان، در 32 درجه و 41 دقيقه پهنای شمالی، و 51 درجه و 32 دقيقه درازای خاوری نسبت به نيمروز گرينويچ، و بلندی 1 هزار و 595 متر از سطح دريا قرار دارد. اين شهرستان از شمال به شهرستان برخوار و ميمه، از شرق به شهرستان اصفهان، از جنوب به شهرستان فلاورجان، و از غرب به شهرستان نجف آباد محدود می باشد. هم چنين شهر سده، از شمال به آبادی های دهستان ماربين عليا، از باختر به روستاهای اصغر آباد، از خاور به آبادی جوی آباد و از جنوب به روستای آدريان و تپه آتشگاه محدود گرديده است. خمينی شهر با قرار گرفتن در دشت، آب و هوايی معتدل و خشک داشته و ميانگين بارندگی ساليانه اين شهر به 155 ميلی متر می رسد. فاصله هوايی خمينی شهر تا تهران 332 كيلومتراست.

 وجه تسميه و پيشينه تاريخي

نام اين شهر از روزگار باستان تا سال 1338 هـ . ش «سده» بوده و روزگاری نيز آن را ماربين می گفته اند. از 1338 هـ . ش «همايون شهر» ناميده شد و از اوايل پيروزی انقلاب اسلامی، به خمينی شهر تغيير نام پيدا کرد. واژه «سده» در فرهنگ نفيسی و برهان قاطع به معنی آتش شعله كننده و شعله بلند و تازيانه دار آمده است. سده واژه ای فارسی است كه در پهلوی به صورت «ست»و «سد» آمده است. نام «سده» نامی درست، به جا و زيبا بوده است. زيرا اين محل از سه ده به نام های: خوزان، فروشان،(فريشان/پريشان) و ورنوسفادران (بن اصفهان) به وجود آمده است كه در اثر گسترش روستاهای سه گانه امروزه تبديل به يك شهر شده است.
تاريخ خمينی شهر با توجه به نزديکی اش به اصفهان ( 8 كيلومتر) متأثر از تاريخ آن شهر تا حدود زيادی همانند آن است. در كوی خوزان شهر خمينی شهر، دژ دفاعی مهمی به نام كهن دژ وجود داشته كه خرابه های آن هم چنان باقی است و گفته اند كهن دژ، پايتخت پادشاهان كيانی و ساسانی بوده است. در دوران اسلامی اين ناحيه از اهميت زيادی برخوردار بوده است. وجود مسجد جامع بزرگ كوی خوزان، شهر بودن آن را در گذشته تأييد می کند. چرا که مسجد جامع از ويژگی های شهرهای اسلامی است و روستاها فاقد آن بوده اند.

منبع:

http://esfahan.ccoip.ir

http://www.khomeinishahr.ir

http://javane-adp.blogfa.com

http://negahmedia.ir

گردآورنده:

کاوه ملک میرزایی