دهاقان
پل تاریخی دهاقان (پل سطل یا پل آب بر)
دهاقان مرکز شهرستان دهاقان و در فاصله ۹۶ کیلومتری جنوب غربی شهر اصفهان در مرکز فلات ایران و در دامنه شرقی کوه‌های زاگرس واقع شده‌است. این شهرستان از شرق به شهرستان شهرضا، از غرب به شهرستان بروجن از توابع استان چهارمحال بختیاری، از شمال به شهرستان مبارکه و از جنوب به شهرستان سمیرم محدود میشود و در میانه راه بروجن – شهرضا واقع شده‌است. موقعیت جغرافیایی ۵۱ درجه و ۳۹ دقیقه طول جغرافیایی و ۳۱ درجه و ۵۶ عرض جغرافیایی می‌باشد. ارتفاع از سطح دریا ۲۱۵۰ متر می‌باشد.
آثار تاریخی و باستانی
پیشینه تاریخی
از نظر تاریخی قدمت دهاقان به دوران قبل از اسلام بر می‌گردد.
وجه تسمیه
در وجه تسمیه دهاقان اختلاف نظرهایی وجود دارد
1. دهاقان معرب «دهاگان» است. دهاگان از دهگان به معنی محاسب و دهدار مشتق شده‌است. بر واژه دهگان الف تحسین افزوده شده و به دهاگان بدل گردیده که معرب آن دهاقان است.
2. دهاقان از واژه عربی دهاق به معنی پر گرفته شده است که اشاره به این دارد که این منطقه در قدیم منطقه ای غنی از نظر منابع طبیعی بوده است.
آب و هوا
دارای آب هوای سرد و کوهستانی با زمستانهایی نسبتا سرد و تابستانهایی نسبتا معتدل می‌باشد.
جمعیت
براساس سر شمار ی سال 1390 جمعیت مردان 8746، جمعیت زنان 8362و کل جمعیت17108 نفر می‌باشد. تراکم نسبی جمعیت بین ۱ تا ۲۵ نفر در هر کیلومتر مربع می‌باشد.
مردم شناسی
نژاد و زبان
مردم این منطقه فارسی زبان می‌باشند. دهاقان از دیر باز بعنوان ییلاق گاهی برای عشایر ایل قشقایی به شمار می‌رفته اما در چند دهه گذشته شمار زیادی از عشایر قشقایی در این منطقه ساکن شده‌اند. زبان مردم فارسی دارای لهجه‌ای نزدیک به لهجه بروجنی و متمایل به لهجه اصفهانی است.
دین و مذهب
دین اکثریت قریب به اتفاق مردم اسلام و مذهب آنان شیعه‌است.
پوشش و لباس
مردان از قدیم الایام از پیراهن و تنبان (نوعی شلوار) و گیوه برای پای پوش استفاده می‌کردند. کلاه نمدی نیز یکی دیگر از پوششهایی که در این منطقه استفاده می‌شده‌است اما امروزه با روند شهرنشینی و سرازیر شدن انواع مد لباس به بازار دیگر از آن لباسهای سنتی جز در نزد افراد سالخورده خبری نیست. لباسهای بافتنی گرمکن و شال و کلاه نیز از لباسهای مرسوم این شهرستان می‌باشد. مردان شال را به کمر و ساق پای خود می‌بستند تا در برابر سرمااز خود حفاظت کنند. چادر و روسری پوششی است که هنوز زنان به وفور از آن استفاده می‌کنند.
صنایع دستی
از جمله صنایع دستی این شهرستان قالی بافی است. قالیهای دست باف در طرح‌ها و رنگهای مختلف نوازش گر چشمان خریدارانی ایست که همه روزه برای خرید این بافته‌های نفیس به این شهرستان مراجعه می‌کنند. کرباس بافی از صنایع معروف دهاقان بوده است که در طرح و رنگهای مختلف تهیه میشده بطوری که در اغلب خانه ها گارگاه کرباس بافی دایر بوده است.
- رویه چینی گیوه نیز بطور گسترده ای رواج داشته که از نظر ظرافت معروف بوده است .گیوه دهاقان به شهر های دیگر صادر میشده.
- نوعی چارقد توری مخصوص وسیله زنان ودختران قلابدوزی میشدکه بسیار ظریف و زیبا بودو امروزه کمتر دیده میشود.
- ملیله دوزی در طرح ورنگهای مختلف
- مسگری
- چرم سازی
- گیوه دوزی
- تخت کشی (درست کردن تخت گیوه از پارچه)نخ ریسی(پشمی،پنبه ای،موئی)جهت تهیه دستکش،جوراب،کلاه و شال
- تهیه صابون سنتی از پیه گوسفند و گیاه شوره که در مناطقی از دهاقان سبز میشد و صابون تهیه شده علاوه برمصارف داخلی به شهرستانهای دیگر نیز صادر میشد .
اشتغال
منطقه کشاورزی دهاقان شامل مزرعه برآفتاب (در گویش محلی «براُفتو») و مزرعه حیدرآباد (در گویش محلی «حَیدربای»)لورک(قلعه نوی) پشت گنبد، پشت دزگاه، جیمجه و کوشک می‌باشد. تاکستان‌های انگور، باغ‌های گردو وبادام، زردآلو، هلو، سیب ،گلابی ،به مهم ترین بخش این منطقه کشاورزی را به خود اختصاص داده‌است. خیار،گوجه فرنگی،فلفل دلمه ای گل رز و گل سرخ دهاقان که محصول گلخانه‌های دهاقان می‌باشد از شهرت خاصی برخوردار است. از دیگر محصولات کشاورزی شامل گندم، جو و لوبیا(چیتی وسفید) نخود عدس و ماش می‌باشد. معادن آهک و گچ. شهرک صنعتی
غذاهای سنتی
آب گوشت، گٌندی، کوفته، پلو گندمی، مغولی، ته کوماجدانی، آش سبزی،، آش ماست، آش کشک، اوماج، کاچی، حلیم، شیر برنج، سمنو، نوعی حلوا، کله جوش، شله قلمکار، چرب و شیرین که هر یک از این غذاها بطرق مختلف تهیه میشده (مثلا آبگوشت بنا به فصل با غوره یا چاقاله زردآلو وآلوچه و به و...)تهیه میشده. سمنو یکی از غذاهائی است که در ایام عید نوروز (نیمهٔ اسفند تا نیمهٔ فروردین ماه) رواج بیشتری دارد و در سفرهٔ هفت سین عموما از آن استفاده میشود.
منبع:
http://fa.wikipedia.org
http://dehaghan.ir
http://www.dehaghan.gov.ir
http://www.isfp.ir
http://golestane.net
http://www.dehaghan.ir
گردآورنده:
کاوه ملک میرزایی | 
