شهر ايلام

نمای عریض از شهر ایلام

ايلام در زمان باستان به اريوجان شهرت داشته است ولی ايلام کنونی در ناحيه ای به نام حسين آباد در سال 1308 شمسی  از نو بنا نهاده شد. شهر ايلام در حصاری از کوهها و ارتفاعات جنگلی قرار دارد  و دارای آب و هوای معتدل کوهستانی می‌باشد. حکومت  خود مختار واليان در ايلام و پشتکوه از سه قرن پيش برقرار بوده و مرکز حکمفرمايی واليان تحت تأثير حيات اجتماعی منطقه مکان ثابتی نداشت. بنابراين قشلاق عشاير در زمستان در باغشاهی عراق و در حسينيه بين النهرين واقع بود و تابستانها برای ييلاق در هليلان و حسين آباد (ايلام کنونی) به سر می بردند.آخرين والی منطقه در سال 1309 شمسی توسط رضاشاه  سرکوب شد. ازآن پس حسين آباد با نام جديد ايلام در تقسيمات کشوری جای گرفت. در حال حاضر شهر ايلام به عنوان مرکز سياسی، اداری استان ايلام از شهرهای توسعه يافته غرب کشور است و به لحاظ دارا بودن تفرجگاههای جنگلی و آثار باستانی از زيباترين شهرهای استان محسوب مي‌شود.

مركز تاريخي و ديدني

• آشوری (گل گل)
• تپه ورده کبود
• قلعه والی
• غارکناتاريکه
• قلعه قيران
• کاخ فلاحتی
• هفتا و ميشخاض
• مسجد جامع
• سنگ‌‌ نوشتهٔ تنگه قوچعلى
• تخت خان
• قلعه اسماعيل خان

جاذبه هاي طبيعي

آبشارچم آو، آبشارسرطاف، آب زنگاون، آب آسمان آباد، آب آفتاب، تلخاب، تنگ گراو، جزمان رود، چرداول، چوار، خوش، سده، کنجان چم، سيمره، قناتها، اهوران، بانکول، سامله، سرکب، شره زول، شلم، قلاچه، قلارنگ، مانشت، کان گنبد، چنار، چوار

صنعت و معدن
بخش صنعت سهم ناچيزی از اشتغال را نسبت به بخش خدمات و كشاورزی به خود اختصاص داده است. صنعت ايلام بيش تر در صنايع خانگی و كارگاهی خلاصه می شود. زماني منابع معدنی استان منحصر به منابع رسوبی بوده ولي هم اكنون منابع نفت و گاز نيز در اين منطقه شناسايي شده است.ايلام منطقه ای عشاير نشين است و به همين دليل از صنايع دستي پر رونقي نيز برخوردار است. مهم ترين صنايع دستي اين منطقه عبارت اند از: فرش كرك، ابريشم، گليم گل برجسته، جاجيم، نمد، فرنجی، قتره و صنايع چوبی. از ديگر صنايع دستی ايلام می توان به سياه چادر، رسن، گيوه كه با توجه به فراوانی مواد اوليه مانند پشم و موی بز توليد آن ها از گذشته هاي دوررايج بوده, اشاره نمود. ايلام همانند ساير مناطق ايرانی دارای سوغاتی های محلی خاص خود است كه مهم ترين آن ها عبارتند از: سقز محلی (صمغ درخت بنه)، شيرينی بژی بر ساق، ‌شيرينی گمگه، حلوای كله كنجی، روغن حيوانی معروف به روغن كرمانشاهي. 

 کشاورزی و دام داری

اقتصاد شهرستان ايلام بر پايه كشاورزی، باغ داری، دام داری و صنايع دستی بنا نهاده شده است. وضع كشاورزی به دليل آب و هوای مناسب و بارندگی كافی مطلوب است. آب كشاورزی از رودخانه و چاه ژرف تامين می شود و محصولات كشاورزی عبارتند از : گندم، جو، ذرت، صيفی جات، سبزی جات و بنشن. باغداری در منطقه ايلام شامل سيب، گلابی، ‌انار، انگور، هلو و زرد آلو می گردد. دام داری نيز از دير باز رواج فراوان داشته و از فعاليت های اصلی اهالی روستاها و عشاير و ايلات منطقه به شمار می رود. فرآورده های لبنی، پوست و پشم در حدی است كه علاوه بر تامين نيازهای منطقه مازاد آن به ساير نقاط صادر می شود.  

مشخصات جغرافيايي

شهرستان ايلام مركز استان ايلام است كه در درازای جغرافيايی 46 درجه و 25 دقيقه و پهنای جغرافيايی 33 درجه و 38 دقيقه و بلندی 1401 متری از سطح دريا قرار دارد. شهرستان ايلام از شمال و شمال خاوری به ترتيب به شهرستان های ايوان و شيروان و چرداول، از خاور به شهرستان دره شهر، از جنوب به شهرستان مهران، و از باختر به شهرستان قصرشيرين محدود می گردد. آب و هوا در نقاط مختلف به سبب پستی و بلندی زياد، ‌گوناگون است و روی هم رفته شهر ايلام دارای آب و هوای معتدل كوهستانی می باشد. متوسط درجه حرارت 2/15 درجه می باشد. شهر ايلام در دره ای كوهستانی قرار گرفته، دامنه های مشجر و جنگلی انبوه منظره جالب توجهی به آن داده است. 

 وجه تسميه و پيشينه تاريخي

ايلام در عهد باستان به ‹‹اريوجان›› معروف بود. اما ايلام كنونی در سال 1308 شمسی در منطقه ای كه حسين آباد ناميده می شد از نو احداث گرديده و يك سال بعد با توجه به سابقه تاريخی و تصويب فرهنگستان ايران به نام ‹‹ايلام›› نام گزاری شده است. شهر ايلام در حصاری از كوه ها و ارتفاعات جنگلی استقرار يافته و آب و هوايی معتدل كوهستانی و بهاری دلپذير دارد. از سه قرن پيش حكومت خود مختار واليان در منطقه ايلام و پشتكوه برقرار بوده است. از معروف ترين اين واليان می توان از حسين خان، غلامرضا خان و حسين قلی خان ابوقداره نام برد. اين افراد با يك سلسله روابط خاص به حكومت مركزی ايران وابسته بودند و سالانه به ميزان معينی ماليات و تعدادی تفنگچی در اختيار حكومت مركزی قرار می دادند. آنان بدين وسيله از شاهان قاجار حكم والی گری منطقه را دريافت می كردند و به صورت خود مختار بر عشاير منطقه حكومت می راندند. مركز حكم فرمايی واليان تحت تاثير حيات اجتماعی منطقه مكان ثابتی نداشت. بنابراين قشلاق عشاير در زمستان ها در باغشاهی عراق و يا در حسينيه بين النهرين واقع بود و تابستان ها برای ييلاق در هليلان و يا حسين آباد (ايلام امروزی) به سر می بردند. هزينه نگهداری و امور اين افراد از ماليات ها و باج های متعددی فراهم می گشت كه به بهانه های مختلف از مردم منطقه اخذ می شد. آخرين والی منطقه در سال 1309 شمسی توسط رضا شاه سركوب و به عراق پناهنده شد. از آن پس حسين آباد با نام جديد ايلام در تقسيمات كشوری جای گرفت. در حال حاضر شهر ايلام به عنوان مركز سياسی ـ اداری استان ايلام از شهرهای توسعه يافته باختر كشور است و به لحاظ دارا بودن تفرجگاهی جنگلی و آثار تاريخی و باستانی متعدد از زيباترين شهرهای استان نيز محسوب می شود.

منابع:

 http://vista.ir

http://www.ilamtoday.com

گردآورنده:

کاوه ملک میرزایی