امام زاده ها و مساجد تهران
کلیسا ها:
خانه های معروف
حمام های قدیمی
جاذبه هاي طبيعي تهران
سایر دیدنی ها
تهران در قلب سه منطقه طبیعی
- کوهستانهای شمالی تهران؛ که بلندترین قله این کوهستان - توچال - با ۳۹۳۳ متر بر تمام فضای شهر مشرف است. - دومین منطقه، دامنههای البرز است؛ که به تپه ماهورها و درههای اوین، درکه، نیاوران، حصارک و سوهانک منتهی میشود و همواره خیل عظیمی از جمعیت را بسوی خود فرامیخواند. - منطقه سوم دشتی است که قسمت اعظم شهر تهران بر آن گسترده شده و دارای شیب ملایمی با جهت شمالی- جنوبی است. فضای جغرافیایی شهر تهران در کوه و دشت به وسیله دو رود کرج در غرب و جاجرود در شرق مشخص میشود که در نزدیکی کویر نمک در جنوب شرقی تهران به یکدیگر میپیوندند. دمای تهران بین 7- تا 4/39 + درجه (میانگین ماهانه حداکثر 27 و حداقل 1/0 درجه) و بارندگی سالانه 316 میلیمتر است.
وسعت تقريبي تهران 700 کیلومتر مربع است که با حریم آن قریب دو هزار کیلومتر مربع مساحت دارد. جمعيت تهران حدود 8 ميليون نفر است كه با احتساب شهر هاي استان و شهركهاي اقماري آن چيزي حدود 12 ميليون برآورد ميشود. شوراي شهر، تهران را به 22 منطقه شهري تقسيم كرده است. تهران بزرگترین و مهمترین شهر ایران است. بر اساس اطلاعات دريافتي از سايت رسمي شهرهاي بزرگ دنيا، تهران به لحاظ مساحت صدو بيستو پنجمين كلان شهر دنیاست.اما از نظر جمعيت در رتبه بيست و هشتم جهان قرار دارد. این بزرگی و موقعیت ویژه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی آن و تمرکز امکانات (در مقایسه با سایر نقاط کشور) سبب شده بسیاری از مردم کشور (برای کار، تحصیل، درمان، انجام امور اداری، خرید یا فروش کالا و تفریح) به این شهر آمده و تدریجاً در آن ساکن شوند. قریب 5/11% جمعیت کشور، 24% جمعیت با تحصیل عالی کشور، 26% تولید ناخالص ملی، 14% بودجه عمرانی کشور، 5/26% بودجه جاری دولت، 38% امکانات فرهنگی و آموزشی و 26% امکانات درمانی کشور در این کلان شهر متمركز شده است.
اداره كلان شهر
این کلان شهر با انبوه نیازها و مسائل جاری و عمرانی خود، توسط چندين سازمان و نهاد دولتی یا عمومی هدایت میشود که شهرداری (در چارچوب راهبردهای وزارت کشور و شورای شهر) متولی اصلی ساماندهی مسائل شهر و ارتقای مشارکت و رضایت شهروندان است. تراكم بالاي جمعيتي در اين شهر 200 ساله، موجب شده سياستهاي مسئولان شهري مبتني بر جلوگيري از رشد جمعيت باشد. شهر تهران با تراكم جمعيتي 10 هزار و550 نفر در هر كيلومترمربع، جزو شهرهاي با تراكم بالاست. اداره مطلوب این شهر، تنها با کلان نگری و هماهنگی مدیران ذیربط همه دستگاههای اجرایی مقدور میباشد تا برای رعایت منافع عمومی و شهروندمداری، در بهبود امور شهر مشارکت نمایند.
جابجايي در تهران
يكي از مشكلات شهر تهران كه گاهي از آن نيز به عنوان كلاف سر در گم ياد ميشود، وجود ترافيك سنگين خودرو هايي است كه در اين ابر شهر خاورميانه از سويي به سوي ديگر ميروند. به گفته كارشناسان حمل و نقل و امور شهري، روزانه بيش از سه ميليون خودرو و دو ميليون موتورسيكلت در تهران تردد ميكنند و همين مسئله به تنهايي كافي است تا مسئولان شهري تهران را مجاب كند تا بخش قابل توجهي از طرح ها و برنامههاي خود را به روانسازي ترافيك و تسهيل مسافرت هاي درون شهري اختصاص دهند. توسعه حمل و نقل عمومي و گسترش زير ساخت هاي شهري، شبكه هاي بزرگراهي، احداث تقاطع هاي غير همسطح و ايجاد سيستم ها و تجهيزات هوشمند از اولويت هاي مديريت شهري براي بهبود ترافيك تهران بزرگ است. تسريع در گسترش خطوط و ايستگاههاي قطار شهري و توسعه خطوط اتوبوسراني تندرو از مواردي است كه نگاه اصلي مديريت شهري بر آن استوار است. ناوگان قطار شهري با ظرفيت نزديك به 60 ايستگاه در شبكهاي به طول 105كيلومتر، سه خط BRT به عنوان مكمل مترو در برخي مناطق پر ازدحام پايتخت، 6هزار دستگاه اتوبوس و حدود 95 هزار دستگاه تاكسي وخودروي شخصي هر روز اقدام به جابجايي 18 ميليون سفر درون شهري ميكنند.
تهران؛ كانون سفر
روزانه حدود 200 هزار نفر و سالانه بیش از 70 میلیون نفر یعنی معادل جمعیت کل کشور از نقاط مختلف ایران به تهران سفر میکنند که بالغ بر 70 درصد از این تعداد از طریق چهار پایانه مسافري وارد پایتخت میشوند؛ پایانه مسافربری شرق در خیابان دماوند، غرب در خیابان آزادی، بيهقي در میدان آرژانتین و پایانه مسافربری جنوب در خیابان بعثت بزرگترين پايانههايي هستند كه در مبادي ورودي تهران اقدام به جابجايي مسافران ميكنند. شبکه خطوط راه آهن، محور ارتباطی دیگری است که از نظر حجم مسافر و حمل و نقل کالا از تهران به کلیه نقاط ایران و بالعكس درصد بالایی را به خود اختصاص داده و همچنین خطوط سراسری تهران - اروپا نیز از مبدا تهران فعالیت گستردهای دارد. ناوگان حمل و نقل هوايي بخش ديگري از سفر هاي برون شهري تهران را پوشش ميدهد. تهران دارای دو فرودگاه بینالمللی است؛ فرودگاه بینالمللی مهرآباد که نخستین فرودگاه بینالمللی تهران است و فرودگاه بینالمللی امام خمینی نیز با وسعتی بالغ بر ۱۵ میلیون مترمربع در ۳۵ کیلومتری جنوب غربی تهران واقع شدهاست.
پايتختي براي همه امور در همه فصول
تهران مركز همه امور در ايران ست؛ مركز حكومت، سياست، اقتصاد، كاروتجارت، علم وصنعت، توليد و.... مركز تصميمات بزرگ. تهران در تمام روزهاي سال پرجنب و جوش است. شهري است پول ساز براي آدمهاي جوان و پرانرژي. در تهران هميشه ديراست. به همين خاطر ساكنان اين شهر بخوبي درك ميكنند كه وقت طلاست. صبح تهران ديدنيتر از هر وقت ديگري است؛ همه دوندهاند.شايد اين پايتخت براي آنها كه دور از هياهو محيطي آرام را طلب ميكنند، آنقدرها هم مناسب نباشد.تهران اما ويژگي ديگري نيز دارد؛ شهري است خبرساز.
تهران ارزان اما گران
هر چند تهران به عنوان پایتخت ایران در رتبهبندی گرانترین شهرهای جهان منظور نشده است، اما با در نظر گرفتن متوسط قیمت دومیلیون تومان برای هر متر واحد مسکونی 120 متر مربعی در تهران و محاسبه ارزش آن براساس نرخ دلار، اين پایتخت، درانتهاي جدول گرانترین شهرهای جهان قرار میگیرد. در این صورت تهران در مقایسه با 112 شهر گران جهان، جزو ارزانترینها میشود.
تهران؛ از كوچه باغ تا آسمانخراش
تهران اول بار حدود 200 سال پيش توسط آغا محمدخان قاجار به عنوان پايتخت ايران برگزيده شد. تقريبا بيشتر عمارتها و ابنيه قديمي تهران كه امروز بخشي از ميراث فرهنگي ايران را شامل مي شود متعلق به همان دوره و يا عهد صفوي است. مردم تهران دستكم 100 سال پايتخت نشين بودند اما از مزاياي پايتخت بي بهره بودند. از ساده ترين امكانات شهري خبري نبود. تهران اما منطقه اي خوش آب و هوا بود. تقریبا چهار طرف تهران را باغات مشجر و سبزهزارهای متعدد در برگرفته بود، باغ و باغچههای سبز و خرمی که هم وسیله هواخوری و تفريح مردم بود و هم کمک به تصفیه هوا میكرد.به هر ترتيب پس از فتح تهران به دست مشروطهخواهان، اين پايتخت صاحب بلديه شد. از اين به بعد بود كه مردم تهران به مرور طعم شهر نشيني را چشيدند.اما «بلديه» با تمام فراز و نشيبهاي خود، توانست «طهران» را «تهران» كند و شهر پر از گرد و غبار را كه درشكههاي ناصري تنها وسايل نقليه آن بودند به شهري وسيع تبديل كند كه خيابان، ماشين، اتوبوس و حتي بولوارها و ميادين جديد نمادهاي جديد آن بودند. به همين ترتيب تهران رفته رفته كوجه باغهاي خود را به بهاي دستيابي به شهر نشيني مدرن از دست داد و مردمانش سكونت در آسمانخراشها را به زندگي در كوچههاي باصفا و پرخاطره ترجيح دادند.
بحران هويت، چشم انداز آينده
به هر حال شهر تهران در روند پر شتاب شهرنشيني، به ويژه در عرصه مهاجرت، ساختو ساز و حوزه حمل و نقل و ترافيك آسيب هاي فراواني را متحمل شد؛ ازدحام جمعيت، تراكم ساختمان، آلودگي هوا، تلف شدن بهترين ساعات مردم در راه بندان هاي طولاني و كسلكننده، رمق از جان و روح اين شهر و مردم آن گرفته است.حالا كار به جايي رسيده كه گويي تهرانيها تنها با خاطرات اين شهر و هويت گذشتگان خود زندگي ميكنند. با اين همه در چند سال اخير، مديريت شهرداري تهران در مجموعه مديريت شهري سياستها و برنامه هاي ساختاري اميدواركنندهاي را با رويكرد بازگشت عناصر هويت ساز به پايتخت به كار گرفته است.در چشم انداز بر نامه راهبردي شهرداري پايتخت نيز تهران، شهري با اصالت و هويت ايراني اسلامي، روان، منسجم و پايدار با ساختاري مناسب براي سكونت و فعاليت ديده شده است.
قدري دشوار است اگر بخواهيم يك موقعيت و يا يك بنا و سازه را براي شهري مثل تهران به عنوان تنها نماد اين شهر كهن گزينش كنيم؛ ميدان توپخانه، خيابان ولي عصر، برج طغرل، برج آزادي، برج ميلاد و... همه و همه تبلوري از شكوه و جلوهاي از معماري قديم و مدرن را پيش رويمان قرار ميدهد. شايد نمادهاي تهران قديم امروز جاي خود را به نشانه هايي از ايران مدرن داده است ؛ اگر چه با ذائقه و سليقه و هنر ايراني خيلي هم سازگاري نداشته باشد.
منبع: