شهر كرج

جاده کرج - چالوس

این شهرستان در غرب شهر تهران قرار گرفته و دارای آثار تاریخی بسیار است. آبادانی و توسعه كرج در دوره قاجار و پس از آن صورت گرفت. كاخ سلیمانیه نیز به دستور فتحعلی شاه در آنجا ساخته شد. شهرستان كرج در غرب شهر تهران، دارای دو بخش مركزی اشتهارد، هفت دهستان و شهرهای كرج، اشتهارد، ماهدشت، كمال شهر، محمد شهر و مشكین دشت است. 

 مراكز دیدنی:

• كاخ سلیمانیه
• برج میدانك
• كاخ شهرستانك
• قلعه صمصام
• حمام مصباح
• پل شاه عباسی
• پل دختر
• پل رودشور
• پل كردان
• كاروانسرای شاه‌عباسی
• چشمه گله‌گیله
• چشمه وله
• چشمه شاهدشت
• آبشار پیچه آدران
• غار یخ مراد
• دریاچه سد امیركبیر
• هلجرد کمالشهر
• روستای حسنکدر
• كاروانسرای ینگه‌امام
• برج  كردان
• دختر قلعه
• آتشكده سنگی تخت رستم
• برج سنگی روستای میدانک
• باغ پرندگان

اماكن مذهبی:

• امامزاده رحمن و زید
• امامزاده احمد و محمود
• امامزاده‌ هادی-علی‌نقی
• امامزاده موسی
• امامزاده حسن
• امامزاده محمد 
• امامزاده ابراهیم سپهسالار قاجار
• بقعه امامزاده ام كبري و ام صغري
• برج آرامگاهي کردان
• روستا و آبشار خور ، کرج
• بقعه شاهزاده سلمان
• امامزاده جعفر

صنايع و معادن

تاسيس و گسترش انواع كارخانه های صنعتی در اين منطقه سبب رونق روز افزون شهرستان كرج شده است. تاسيس و گسترش كارخانه های ريسندگی و بافندگی و مراكزی مانند سرم سازی رازی (كه گفته می شود مقام اول را در خاور ميانه دارد)، موسسه ی استاندارد ايران، موسسه ی تحقيقات دام پروری كشور، مركز آموزش كشاورزی، مراكز اصلاح بذر چغندر قند و اصلاح نباتات، مركز مكانيزاسيون كشاورزی و كارخانه های توليد خودرو … صنايع كارخانه ای و ماشينی اين شهرستان را در جايگاه بسيار مهمی قرار داده است. معادن سنگ ها و مصالح ساختمانی در مسير رودخانه، كرج و اطراف كرج موجود است كه از اين معادن به صورت صنعتی و غير صنعتی بهره برداری می شود. 

کشاورزی و دام داری

كشاورزی يكی از مشاغل اصلی اهالی كرج است. كشاورزی در اين منطقه به لحاظ داشتن شرايط مساعد جغرافيايی و دسترسی به آب مورد نياز، که بخش اصلی آن از سد امير کبير فراهم می شود، از رونق كافی برخوردار است. سد اميركبير كه از بزرگ ترين سدهای دنياست در شمال كرج قرار دارد. ارتفاع سد 180 متر، درازای آن 390 و كلفتی آن در پايين 32 متر و در بالا 7 متر است. درازای درياچه سد 14 كيلومتر و گنجايش آن 205 ميليون متر مكعب است. گندم و جو، گيلاس، زرد آلو، هلو، آلو، سيب، آلبالو، تره بار و … از جمله مهم ترين محصولات اين منطقه هستند دام داری در اين شهرستان به صورت سنتی و صنعتی رايج است و عموما شغل اصلی و فعاليت مهم مردم روستايی شهرستان كرج است. توليد انواع محصولات دامی و لبنی از توليدات اين بخش به شمار می آيد. 

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

در باره ی سرگذشت و علت نام گذاری اين محل روايت های گوناگونی وجود دارد. اما آن چه كه بيش تر اشاره شده،آن است که كرج به معنی چاک و شكاف و نام رودخانه ای است كه از كوهستان شمال باختری (ری) جاری شده، بلوک شهريار و ساوجبلاغ را مشروب می سازد. هم چنين نام دهی است در كنار اين رود كه پادشاه قاجار در آن جا کاخ ها و بناهای عاليه بنا كرده است. برخی مورخين و اديبان معتقدند كرج يک نام فارسی است و اهالی آن جا را «كره» می نامند و قلعه ای به نام «فرزين» نزديک دروازه كرج است. سوابق تاريخی كرج نشان می ‌دهد كه در عهد باستان و در دوران هخامنشی، ساسانی و اشكانی، ‌تمدن پيشرفته‌ای دراين منطقه وجود داشته است. آثار تاريخی موجود چون پرستش گاه ها در اين خطه؛ يادآور خاطره باستانی آب و روشنايی (مهرآب) و جشن آب ريزان است كه همه ی اين اعتقادات به آب، يادآورنده عظمت باستانی ناحيه است.
کرج تا دوره ی قاجاريه روستايی كوچک بر سر راه تهران ـ قزوين بوده تا اين كه فتح علی شاه قاجار قصری ييلاقی برای خود در حوالی آن ساخت كه هم اكنون به دانشكده ی منابع طبیعی و كشاورزی دانشگاه تهران اختصاص دارد. پس از روی كار آمدن سلسله ی پهلوی؛ كرج به عنوان يكی از شهرهای نزديک تهران، مهاجران بسياری را به خصوص از استان های زنجان و آذربايجان شرقی پذيرفت. هم چنين احداث جاده چالوس، اجرای عمليات زيربنايی ذوب آهن، تهيه مقدمات نصب ماشين آلات، تاسيس كارخانه قند و ايجاد مدرسه عالی كشاورزی از جمله مهم ترين اقداماتی هستند كه سبب توسعه ی اين شهر در آن دوره شدند. توسعه كارخانه ها و مراكز مهم صنعتی باختر تهران، در امتداد جاده مخصوص كرج، توسعه شهر را تا آن جا پيش برد كه اولين بزرگ راه كشور به منظور اتصال هر چه بهتر اين شهر با تهران افتتاح شد. شهرستان كرج امروزه در همسایگی تهران با تبديل شدن به يكی از كلان شهرهای ايران، جمعيت بسيار زيادی را در خود جای داده است و از آبادانی و رونق بسيار خوبی برخوردار است. 

مشخصات جغرافيايي

شهرستان كرج از شمال با استان مازندران، از باختر با شهرستان هشتگرد، از جنوب به شهرستان شهريار و رباط كريم، و از خاور با تهران هم جوار است. مركز این شهرستان؛ شهر كرج است كه از نظر جغرافيايی در 51 درجه درازای خاوری و 35 درجه و 49 دقيقه پهنای شمالی و بلندی 1360 متر از سطح دريا قرار گرفته است. مسیرهای دسترسی به این شهرستان بسیار مناسب بوده و عبارتند از:
- راه تهران ـ كرج كه در زمان افتتاح خود اولين بزرگ راه كشور بود.
ـ راه كرج ـ شهريار از طريق جاده قديم تهران ـ كرج به درازای 17 كيلومتر
ـ بزرگ راه تهران ـ‌ قزوين كه كرج در مسير آن قرار دارد.
ـ جاده كرج ـ هشتگرد
ـ مسير كرج ـ چالوس كه قسمتی از جاده تهران ـ چالوس است. 

منابع:

http://golshn12.blogfa.com

http://www.salonsara.ir

گردآورنده:

کاوه ملک میرزایی