شهر ماهشهر

فرهنگسرای ماهشهر
تاریخنویسانی همچون حمزه اصفهانی، نام پیشین این شهر را ریواردشیر (ریشهر) نوشتهاند و نقل کردهاند که خط پارسی میانه گشتهدبیره(گشتگدبیره) که کتابهای پزشکی و اخترشناسی را با آن مینوشتند از این بندر برخاستهاست. همچنین نوشتهاند که گروهی از دبیران ساسانی پس از فتح تیسفون بهدست عربها، به ریشهر (ماهشهر) پناه بردند
نام کهنی که پس از آن در متون برای این شهر دیده میشود ماچول است. این نام بعدها به صورت ماشول و معشور درآمده و سپس با تصویب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در سال ۱۳۴۴ این نام به ماهشهر تغییر پیدا کرد. مردم بومی به آن مهشور میگویند.
ماچول منطقهای سرسبز بوده چنانکه ابن بطوطه جهانگرد اندلسی در سفرنامه خود نوشتهاست: «از بندر ماچول تا هندوان در زیر سایه درختان راه میرفتیم و در روز روشن از انبوهی درختان کمتر نور آفتاب را میدیدیم.» هندوان در اینجا نامی دیگر باری هندیجان است.
حمدالله مستوفی بنای شهر را به لهراسب کیانی نسبت دادهاست. در ناحیه ریشهر از روزگار ساسانی و اشکانی گمرکخانه وجود داشتهاست. در سدهٔ چهارم، فاصله ریشهر تا ارگان (اَرَّجان) و مَهرُبان یک مرحله بود. حمدالله مستوفی آن را «ریصهر» ضبط کرده و گفتهاست که پارسیان آن را ریشهر میگفتند و به «بربیان» نیز معروف بود. هوای آنجا گرم و متعفن بود، به طوری که مردمش در تابستان به قلعهها که هوای خوب داشته میرفتند. ابن بطوطه ، این بندر را «ماجول » نامیده (ج 1، ص 200) که به نظر سلطانی بهبهانی ، همان معشور است که از عشر (گمرک ) گرفته شده است (ص 227). به نوشتة ابن بطوطه ، ماجول شهر کوچکی بوده با زمینهای شوره زار و بدون درخت و سبزه ، و دارای یکی از بزرگترین بازارها بوده و از رامز (رامهرمز) به آنجا حبوبات می برده اند، و از ماجول تا رامز از طریق بیابان سه روز راه بوده است 0(سفرنامة ابن بطوطه )
این شهر اولین بندری بود كه كشتیهای مسیر بصره به اروند رود و به هند از آن میگذشتند. این شهر در سال هزار و سیصد و بیست و شش تابع خرمشهر شد و سرانجام در سال هزار و سیصد و سی و نه به صورت شهرستان در آمد و تا قبل از ایجاد تأسیسات خارك، بزرگترین بندر صادراتی نفت ایران بود و هم اكنون نیز مهمترین واحد تبدیل و صدور گاز در این بندر قرار دارد و فرآوردههای صادراتی پالایشگاه آبادان از طریق این بندر صادر میشود.
مراكز ديدنی
صنايع و معادن
بندر ماهشهر يكی از بنادر مهم استان خوزستان بوده و از لحاظ صدور نفت اهميت خاصی دارد. با احداث واحد بزرگ مجتمع شيميايی در بندر امام خمينی بيشازپيش بر اهميت و اعتبار شهرستان بندر ماهشهر افزوده شده است. صنايع سبك مانند صنايع غذايی چوب و وسائط حمل و نقل از ديگر صنايع شهرستان هستند. عمدهترين معدن اين شهرستان نفت و گاز بوده كه نفت عمده ترين صادرات منطقه را تشكيل می دهد.
مشخصات جغرافيايي
شهرستان بندر ماهشهر با 5/7312 كيلومتر مربع مساحت در جنوب استان خوزستان و در منتهی اليه شمال خاوری خورموسی واقع شده است. اين شهرستان از شمال به بهبهان، رامهرمز، اهواز و از باختر به شهرستان شادگان از خاور به شهرستان بهبهان و از جنوب به خليج فارس محدود است. بندرماهشهر مركز اين شهرستان، با 17 كيلومتر مربع مساحت بين 30 درجه و 32 دقيقه و 30 ثانيه پهنای شمالی و 49 درجه و 10 دقيقه و 30 ثانيه درازای خاوری قرار دارد. بلندی اين شهرستان از سطح دريا 5 متر و آب و هوای آن مرطوب است. بندرماهشهر و بندر امام خمينی و هنديجان از شهرهای مهم اين شهرستان محسوب می شوند.
منبع:
http://rapmah.blogfa.com
http://abedinm.blogfa.com
گردآورنده:
کاوه ملک میرزایی
|