شهرستان كرمانشاه
بیستون
كرمانشاه يكي از باستاني ترين شهرهاي ايران است كه گفته مي‌شود توسط طهمورث ديو بند- پادشاه افسانه‌اي پيشداديان- ساخته شده است. برخي از مورخين بناي آن را به بهرام پادشاه ساساني نسبت مي‌دهند. كرمانشاه در زمان قباد اول و انوشيروان ساساني به اوج عظمت خود رسيد. در قرن چهارم يكي از مورخان اسلامي از كرمانشاه به عنوان شهري زيبا در ميان اشجار و آبهاي روان ياد كرده است.
در اوايل حكومت شاه اسماعيل صفوي سلطان مراد آق قويونلر با 70 هزار نفر كرمانشاه و همدان را اشغال كرد. صفويه براي جلوگيري از تجاوز احتمالي امپراطوري عثماني اين اين شهر را مورد توجه قرار داد. در زمان شيخ عليخان زنگنه صدر‌اعظم صفوي، به آباداني و رونق كرمانشاه افزوده شد ولي در دوره افشاريه مورد هجوم عثماني‌ها قرار گرفت. اما نادر شاه ،عثماني‌ها را عقب راند ولي در اواخر زندگي نادر شاه، كرمانشاه با محاصره و تاراج عثماني‌ها مواجه شد و دستخوش آشوب فراواني گرديد.
در سال 1267 هجري قمري امام‌قلي ميرزا از طرف ناصرالدين شاه به سرحدات كرمانشاه منصوب شد و مدت 25 سال در اين شهر حكومت كرد و در همين دوره بناهايي را احداث و به يادگار گذاشت. اين شهر در جنبش مشروطه سهمي به سزا داشت و در جنگ جهاني اول و دوم به تصرف قواي بيگانه در آمد و پس از پايان جنگ تخليه شد. همچنين اين شهر در جنگ تحميلي عراق عليه ايران، خسارات زيادي ديد.
مراكز ديدني و تاريخي
صنايع و معادن
صنايع در اين شهرستان هم همانند ديگر شهرستان ها به دو دسته صنايع كارخانه ای و صنايع دستی تقسيم می شود كه انواع فرآورده‌های نفتی، قند و شكر، صنايع غذايی جزو صنايع كارخانه‌ای و انواع قالی و قاليچه، گليم بافی، گيوه دوزی، كارهای ظريف دستی و كوزه گری از جمله صنايع‌ستی شهرستان به شمار می‌آيد. مهم ترين آن ها عبارتند از: الف ـ كارخانه‌هايي كه سرمايه‌گذاری آنها دولتی است. مانند:1ـ سيمان باختر، 2ـ قند بيستون واقع در 32 كيلومتری راه كرمانشاه ـ همدان، 3ـ پالايشگاه كرمانشاه، 4ـ نيروگاه برق گازی، 5ـ شركت سيم و كابل باختر، 6ـ كارخانه شير پاستوريزه، 7 ـ پشم بافی كشمير، 8ـ نوشابه سازی زمزم. ب‌ـ كارخانه و كارگاه هايی كه با سرمايه گذاری بخش خصوصی داير گرديده كه مهم ترين آن ها كارخانه های آرد سازی، شركت های توليد دانه (خوارك دام و طيور)، كارخانه های بيسكويت سازی، الكل صنعتی و طبی، رنگ سازی، وسايل توزين، ريخته گری و كارخانه گونی بافی هستند.
معادن شهرستان كرمانشاه بسيار غنی بودهو مهم ترين آن ها را
1ـ سنگ مرمريت در بخش های دينور، فيروز‌آباد، مركزی و هرسين
2ـ سنگ لاشه و مالون در حومه كرمانشاه
3ـ سنگ چينی
4ـ سنگ لاشه آهكی درحومه كرمانشاه شامل مي شود.
کشاورزی و دام داری
كرمانشاه با توجه به شرايط مناسب طبيعی (تنوع طبيعت و در پی آن تنوع آب و هوايی) و به علت داشتن خاك مرغوب، دشت های حاصل‌خيز، رودخانه‌ها و سراب‌های پر آب و دايمی يكی از قطب های كشاورزی ايران است. محصولات کشاورزی کرمانشاه عبارتنداز: گندم، جو، بنشن، تره بار، گياهان علوفه ای، بادام، گردو، زردآلو، انگور، و دانه های روغنی. به طور كلی‌بالغ بر 218284 هكتار زمين مزروعی و بالغ بر 5054 هكتار باغ در سطح اين شهرستان وجود دارد. به علت وجود مراتع سر سبز منطقه و عشاير كوچ رو، دام‌داری نيز از رونق خاصی برخوردار است. دام‌داری و دام‌پروری نيز از جمله فعاليت های اقتصادی بسيار مهم شهرستان كرمانشاه محسوب می شود. پرورش طيور و پرورش زنبور عسل دراين منطقه رواج و رونق بسيار دارد. به دليل رونق اقتصادی در بخش های كشاورزی، صنايع، دام‌داری و صنايع دستی و نيز به جهت موقعيت ارتباطی كرمانشاه در كشور، اين شهرستان مركز ثقل مبادلات داخلی به ويژه با استان های هم جوار محسوب می‌شود. به همين جهت در زمينه صادرات به ويژه غلات قالی، گليم، پوست، پشم، روغن حيوانی، گيوه و بعضی كالاهای صنعتی مانند سيمان و نفت تصفيه شده نقش مهمی را ايفا می كند.
مشخصات جغرافيايي
شهرستان كرمانشاه از شمال باختری به شهرستان سنندج، از باختر به شهرستان های پاوه و اسلام آباد غرب، از جنوب به شهرستان شيروان و چرداول، از خاور به شهرستان های اسدآباد و كنگاور و از شمال خاوری به شهرستان سنقر محدود می‌شود. مركز استان كرمانشاه، در 47 درجه و 4 دقيقه درازای جغرافيايی و 34 درجه و 16 دقيقه پهنای جغرافيايی قرار دارد. اين شهرستان با قرار گرفتن در 6 كيلومتری جنوب رودخانه قره سو و دامنه كوه سفيد و طرفين دره سراب، دارای 1410 متر بلندی از سطح دريا است. شهر كرمانشاه بر جلگه ای در شمال و جنوب رود قره سو برافراشته شده است. اين رود از سراب روانسر سرچشمه گرفته و پس از آبياری مسير خود، با گذشتن از ميان شهر كرمانشاه در نزديكی فرامان به رود گاماسياب می پيوندد. آب و هوای كرمانشاه در زمستان كاملا سرد و در تابستان به شدت گرم می شود، اما شب های آن به علت وزش دايمی نسيم شمالی خنك و فرحبخش است. بر اساس سرشماری سال 1375 كرمانشاه، 692986 نفر جمعيت داشته است. مسيرهاي دسترسي به اين منطقه عبارت اند از:
- راه اصلی كرمانشاه – همدان به سوی شمال خاوری به درازای 189 كيلومتر. از 25 كيلومتری همين راه، راهی به سوی جنوب خاوری تا خرم آباد كشيده شده است.
- راه اصلی كرمانشاه – سنندج به سوی شمال به درازای 136
- راه اصلی كرمانشاه – اسلام آباد غرب به سوی جنوب باختری به درازای 65 كيلومتر. از اسلام آباد سه راهی ای كشيده شده است كه كرمانشاه را به قصر شيرين، ايلام و انديمشك متصل می كند.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
كرمانشاه يكی از باستانی‌ترين شهرهای‌ايران است كه گفته می شود توسط طهمورث ديوبند – پادشاه افسانه‌ای پيشداديان – ساخته شده است. برخی از مورخين بنای آن را به بهرام پادشاه ساسانی نسبت می‌دهند. كرمانشاه در زمان قباد اول و انوشيروان ساسانی به اوج عظمت خود رسيد.کرمانشاه در دوره‌هاي گوناگون تاريخی مورد توجه حکومت‌های وقت بوده است، چنان که نادرشاه به منظور آمادگی در مقابل تجاوز عثمانی ها به اين شهر توجهی خاص مبذول داشت. همچنين پادشاهان صفويه نيز برای جلوگيری از تجاوز احتمالی امپراطوی عثمانی، اين شهر را مورد توجه قرار دادند. يکی از حاکمان کرمانشاه در دوره قاجاريه امام قلی ميرزا است که از طرف ناصر الدين شاه به سرحدادی كرمانشاه منصوب شد و مدت 25 سال در اين شهر حكومت كرد، و در همين دوره بناهايی را احداث و به يادگار گذاشت. كرمانشاه به جهت داشتن اراضی وسيع زراعتی يك شهر كشاورزی، از نظر دارا بودن پالايشگاه نفت و كارخانه های متعدد يك شهر صنعتی و به علت دارا بودن آثار متعدد باستانی در بيستون و طاق بستان يك شهر توريستی محسوب می شود. اين شهر در اقتصاد كشور نقش ممتازی دارد.
منابع:
http://kermanshah.ichto.ir
http://www.hamshahrionline.ir
http://www.safarcard.ir
گردآورنده:
محمد صفوی سهی | 
