خرم آیاد

عکس: http://www.ostan-lr.ir

این شهر تاریخ چند هزار ساله دارد و یكی از شهرهای قدیمی ایران است كه از آغاز پیدایش خود تاكنون، تمدنهای مختلف و متعددی، از جمله كاسی‌ها، بابلی‌ها، ایلامی‌ها، ساسانیان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان و ... را تجربه كرده است. در پیرامون این شهر آثار متعددی از ادوار فوق باقی مانده است.

خرم‌آباد در میان دره‌ای قیفی شكل و پر آب جای گرفته است و قلعه‌های تاریخی و قدیمی آن، محلی امن و سنگری محكم برای حاكمان زمان در برابر مهاجمان و شورشیان بوده است.خرم‌آباد شهری است تجارتی، خدماتی و نظامی كه به عنوان مركز استان لرستان، در كنار توسعه ناموزون، موجبات جذب مهاجران شهری و روستایی را فراهم آورده است.

شكل و تركیب شهر خرم‌آباد بیشتر تابع عوامل جغرافیایی آن است، به طوری كه فشار جمعیت، خانه‌های شهری را تا كمركش كوه پیش برده است. خرم‌آباد دارای معبر و مسیرهای قدیمی و طبیعی است.

 جاذبه های ديدنی

• گرداب سنگی
• منار خرم آباد
• مقبره فلک الدین
• مقبره بابا طاهر
• مقبره جلاله
• مقبره میر سید علی
• مقبره حیات الغیب
• بقعه جابر
• بقعه امیر سیف
• بقعه شهنشاه
• قلعه فلک الا فلاک
• قلعه رکی
• قلعه زاخه
• قلعه منگره
• قلعه سرقلا
• قلعه رزه
• قلعه بهرام
• قلعه شهنشاه
• قلعه چشمک
• قلعه قلا جق
• دژ
• گریت
• امامزاده زید بن علی
• بقعه شاه زاده احمد

جاذبه های طبیعی

• دره خرم آباد
• دره محمل کوه
• دره گوشه
• دره پیر جید
• دره بابا عباس
• دره حوض موسی
• تپه های باباخانی
• تپه سراب
• پل شاهپوری
• پل خرم آباد
• پل کشکان
• پل کرو دختر
• پل گاومیشان
• پل کاکارضا
• پل خرم آبادی
• غار قمری
• غار یافته
• غار کنجی
• غار ارجنه
• غار قاژه
• غار دوشه
• غار کوگان

صنايع و معادن

صنايع كارخانه‌ای اين شهرستان عبارتند از: محصولات غذايی،‌‌ آشاميدنی، دخانيات، نساجی، پوشاك، چرم، سلولزی، كاغذ، مقوا، چاپ، شيميايی، محصولات فلزی، ماشين آلات و محصولات معدنی غير فلزی. در محدوده شهرستان خرم آباد معادن متعددی وجود دارد كه عبارتند از: آهك صنعتی، آهك، تالك، فلدسپات، آهن، سيليس، گچ، نفت، زغال‌سنگ، نمك آبی، گوگرد و مرمريت. اساس اقتصاد شهرستان خرم آباد بر پايه كشاورزی، ‌باغ‌داری، دام‌داری و صنايع دستی استوار است و بيش تر اين توليدات به خارج از شهرستان صادر می‌شود. صادرات خرم آباد را محصولات كشاورزی به ويژه تره بار، قالی، گليم، موج (رختخواب پيچ)، دام زنده و فراورده‌های دامی تشكيل مي‌دهد. محصولات صنعتی از قبيل يخچال، لوازم بهداشتی، نخ نايلون، پوشاك، آجر فشاری، سنگ نما و تيرچه بلوك از جمله صادرات اين منطقه به شمار مي‌آيند.  

 کشاورزی و دام داری

به دليل وجود خاک‌خوب، بارندگی مناسب،‌ آب و هوای معتدل و وجود آب های زيرزمينی وضعيت كشاورزی در خرم‌آباد بسيار مطلوب است. فرآورده‌های كشاورزی و باغ‌داری اين شهرستان شامل ‌گندم، جو،‌ تره بار، بنشن، آلبالو، گيلاس، گوجه،‌ آلو، زردآلو، شليل، سيب و انگور است. پرورش گوسفند، بز و گاو و توليد فراورده های دامی، به خصوص لبنيات از مشاغل اصلی و اوليه اهالی خرم آباد به شمار می آيد. پرورش طيور نيز به صورت سنتی و صنعتی در اين شهرستان رواج دارد. 

مشخصات جغرافيايي

خرم آباد از شمال به شهرستان نهاوند، از شمال‌خاوری به شهرستان‌بروجرد، از خاور به شهرستان‌های دورود و اليگودرز، از جنوب به شهرستان انديمشك و از باختر به شهرستان كوهدشت محدود می‌شود. شهرستان خرم آباد از نظر جغرافيايی در 48 درجه و 21 دقيقه درازای خاوری و 33 درجه و 29 دقيقه پهنای شمالی و ارتفاع 1200 متری از سطح دريا قرار دارد. آب و هوای‌ شهرستان خرم آباد معتدل و نيمه مرطوب است. براساس آمار جمعيتي در سال 1375 جمعيت اين شهرستان بالغ بر 462133 نفر بوده كه از اين رقم بالغ بر272815 نفر جمعيت مركز شهرستان خرم‌آباد را تشكيل مي‌دهد. شهرخرم آباد مركز شهرستان خرم آباد و مركز استان لرستان است. مردم اين شهرستان مسلمان و شيعه مذهبند و به زبان فارسی با گويش لری سخن می گويند.
مسيرهاي دسترسي به اين منطقه عبارتند از:
ـ راه خرم آباد ـ بروجرد به سمت شمال خاوری به طول 100 كيلومتر که امتداد آن به طول 203 كيلومتر به اراك و به طول 500 متر به تهران متصل می شود.
ـ‌ راه خرم آباد - اهواز به سمت جنوب به درازای 375 كيلومتر.
ـ راه خرم آباد ـ سلسله (الشتر) به سمت شمال به درازای 53 كيلومتر. از 40 كيلومتری اين راه يك راه فرعی شنی به هرسين می‌رود كه از اين طريق خرم آباد با راهی به طول 180 كيلومتر به کرمانشاه متصل می شود.
ـ اين شهرستان دارای يك فرودگاه است كه خرم آباد را با پروازهای هفتگی به تهران و ساير شهرستان ها متصل می كند.  

 

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

خرم آباد يكی از قديمی‌ترين مناطق ايران است که تاريخ چندين هزار ساله دارد و از آغاز پيدايش خود تاكنون، تمدن‌های متعددی‌را از جمله كاسی‌ها، بابلی‌ها، ايلامی ها، ساسانيان، سلجوقيان، خوارزمشاهيان و … در خود جای داده است. به همين خاطر در داخل و اطراف آن، آثار متعددی از ادوار مختلف وجود دارد. قلعه های تاريخی و قديمی خرم آباد به علت بنا شدن شهر در ميان دره ای قيفی شكل و پر آب، محلی امن و سنگری محکم برای حاكمان زمان در برابر حملات مهاجمان و شورشيان بوده است. خرم آباد شهری تجارتی، خدماتی و نظامی است كه باوجود توسعه ناموزون، به عنوان مركز استان لرستان، توانسته است موجبات جذب مهاجران شهری و روستايی را فراهم آورد. شكل و تركيب شهرخرم آباد بيش تر تابع عوامل جغرافيايی شهر است، به طوری كه فشار جمعيت، خانه های شهری را تا كمركش كوه پيش برده است. معابر و مسيرهای شهر همه قديمی و طبيعی هستند که اين مساله زيبايی شهر را چند برابر کرده است.