مقبره شیخ زین الدین علی خاموشی - ندوشن
مردم به نقل از پدران واجداد خویش می گویند : درزمان حمله مغولها ، شیخ علی خاموش که دارای مال وثروت زیادی بود ، مورد توجه مغولها قرار می گیرد . وپس از چندی فرار وگریز دراین محل ناپدید شده وبه خاموشی می گراید ولی آنچه مسلم است شیخ علی از عرفا وصوفیه بوده که در این مکان به شهادت رسیده ومزارش مطاف ومحل نذورات است ومردم بدان احترام بسیارمی گذارند و درروزهای یازدهم ودوازدهم وسیزدهم ماه محرم به این آرامگاه وی می آیند ومراسم روضه خوانی بپا می کنند
معماری این بنا خشتی وعاری از کاشی وگچ کاری و تزئینات دیگر است درآن دو اتاق ساده با سقف گنبدی دیده می شود که اطرافش را قبرستان احاطه کرده است.
به نقل از معمرین ، سابقا کتیبه ای از گچ با نام شاه سلطان حسین درداخل بنای مقبره بوده که درتعمیرات درزیرلایه های گچ مدفون گردیده است .
قدیمی ترین اثری که دراین بقعه دیده می شود کتیبه ای سنگی به اندازه ۲۵×۲۰سانتیمتر، متعلق به سال ۹۷۷ هجری است که اشعارذیل به خط نستعلیق برآن نوشته شده است .
عمارات خاموش همچون بهشت به اخلاص وصدق یقین ساختند
به تاریخ ماه ربیع دویم به سالی بهشت برین ساختند
……(خوانده نشد ) علی ولی زین دین ساختند
به اسفند ماه جلالی شهید قرآن بود با وی قرین ساختند .
- در مسجد جامع قرآنِ سی پاره ای هست که درحدود ۴۵۰ سال پیش وقف براین مزارگردیده وبا آب طلا وخط بسیار خوش نوشته شده است وبر اساس وقفنامه می بایست در مسجد جامع نگهداری شود واکنون نیز دراین مسجد است . لازم به ذکر است که متاسفانه بسیاری از اجزای این قرآن فرسوده ومتلاشی شده است .
- “قرآن خطی نفیسی به خط نسخ که ظاهرا از قرن هفتم هجری است به قطع وزیری وبا تزئینات وعلائم جزء وحزب مذهب درآنجا موجود است که متاسفانه اطرافش را درصحافی بریده وناقص کرده اند . ”
- روی صندوق چوبی مشبک مزار این عبارت کنده کاری شده است:«عمل سیدحسین بن استاد قاسم اصفهانی فی سنه ۱۰۵۰»
- تعدادی رحل وقف شده بر مزار در آنجا دیده شد که بر یکی از آنها این عبارت را کنده اند:« وقف مصحف مزار شیخ زین الدین علی خاموش ندوشنی، عمل مظفر»
- در مزار تعدادی قندیل است یکی از قندیلهای ظریف و خوش نقش آن مورخ ۱۰۶۴ هجر است بر غالب قندیلها القاب شیخ چنین خوانده می شود: « حضرت طب الاولیاء و المحققین سلطان شیخ زین الدین علی خاموش»
- دراین مقبره سنگ کاشی نسبتا بزرگی هست که اشعاری برروی آن نوشته شده است ، تاریخ این اشعار بسال ۱۰۸۵می باشد .
فریاد از سپهر و جفاکاری زمان از آسمان و کج روشیهای آن فُغان
از روزگار سفله توقع مکن وفا از کیمیا مپرس وزعنقا مجونشان
صالح که بود سروگلستان مردمی اورا بهارعمر رسید آفت خزان
داد ایزدش زحُسن عمل روضة بقا خوش آنکه رفت با عمل صالح از جهان
زداغ ماتم و غم آن چشم دلفریب شه یاسمین چو لاله و نرگس چو زعفران
استاد عقل، سال وفاتش به نوحه گفت صالح که بود جان جهان رفت زین جهان۱۰۸۵
در پیشانی این کاشی تصویر مردی دیده می شود که به یک دست جام و به یک دست صراحی دارد.
چهاردری :
“در قبرستان شیخ علی خاموشی بقعه ای با گنبد از گل وخشت مشهور به چاردری به صورتی نیمه خراب هست وچهار قبر درآن قرار دارد . ” تاریخ یکی از قبرها سال ۱۰۹۷ و متعلق به حاجی زین العابدین نامی می باشد . سه سنگ دیگر به طور عمود بر سر قبرها و تاکمر در خاک فرو رفته است تاریخ دوتا از سنگها ۱۰۵۰ و ۱۰۷۰ خوانده شده است.
منابع:
http://nedayenodoushan.blogfa.com/post/115
http://www.tebyan-zn.ir
گردآورنده: یوسف ملک میرزایی
| 
